استفاده از Performance & Reliability Monitor
برای بسیار از افراد مسئله نیازهای سخت افزاری ویستا مشکلی اساسی در بروز کردن سیستم عامل خود است. حتی برخی این امر را به عنوان شکست ویستا می خوانند. اما با قدری مدیریت صحیح می توان سیستم عامل ویستا را با شرایط سخت افزاری هر کامپیوتری بهینه سازی کرد. نتیجه آنکه رضایت بیشتری از کارکردن با کامپیوتر خود خواهید داشت. بارها و بارها افرادی را دیدم که دست به ارتقاء برخی از قطعات کامپیوتر خود زده اند، اما این ارتقا تاثیر مثبتی در عملکرد نداشته چرا که مشکل از مسائل دیگری بود. در این مقالات همچنین می آموزیم که چگونه موثرترین ارتقا را در صورت نیاز در کامپیوتر خود انجام دهیم هرچند که در بسیاری از موارد راهکار هایی ارائه می شود تا از ارتقاء بی مورد خودداری کنیم. فراموش نکنیم که در زمان نصب ویندوز خود قسمتی از بهینه سازی را خودکار انجام می دهد و ما را به سمت عملکرد قابل قبولی هدایت می کند.
یکی از ویژگی های خوب ویندوز ویستا طراحی مجدد قسمت Performance & Reliability است. در ویستا برخلاف تفکر عامیانه توجه خاصی به مسائل Performance سیستم شده و خصوصا در Service Pack 1 بهبودهای بسیار خوبی اتفاق افتاده. برای انکه بتوانید عملکرد سیستم خود را بهینه سازی کنید، باید پردازش ها، اعمال زیرسیستمی دیسک ها، اعمال زیرسیستمی شبکه ای و سایر اعمال را مانیتور کنید. در این سری از مقالات قصد دارم تا نحوه رفع اشکال، مانیتور، بهینه سازی و نگه داری سیستم عامل ویندوز ویستا را مورد بررسی قرار دهیم و ابزارهای زیر بررسی می کنیم.
Reliability and Performance Monitor, Memory Diagnostics Tool, System
Information, Task Manager, Performance Information and Tools, System Tool,
System Configuration, Task Scheduler, Event Viewer, Indexing Options, Remote
Desktop and Remote Assistance.
با ابزارهای متعددی می توانید عملکردهای سیستم را مورد بررسی کنید و در خصوص ارتقا و یا تغییر تنظیمات تصمیم گیری کنید.
ساخت یک Baseline
یک Baseline (خط مبنا) نمایش لحظه ای از عملکردهای فعلی سیستم است. مثلا شش ماه است که سیستم شما تغییر سخت افزاری نکرده اما کند شده است، اگر از ابزار Performance Monitor استفاده کرده باشید و در این شش ماه از کامپیوتر خود Baseline log (ثبت وقایع خط مبنا!!!) گرفته باشید، به راحتی متوجه خواهید شد که کمبود کدام منبع ( وسیله) باعث کند شدن سیستم شما شده است.
در زمان های زیر شما باید یک Baseline بسازید:
۱) زمانی که برای اولین بار کامپیوتر را تنظیم می کنید.
۲) در بازه ها زمانی مشخص.
۳) هر زمانی که تغییر سخت افزاری در کامپیوتر رخ داد.
مثلا اگر شما می خواهید مقداری RAM به کامپیوتر خود اضافه کنید، برای انکه تاثیر این ارتقا را بدانید، می توانید اول عملکرد سیستم خود را بررسی کنید. پس اضافه کردن نیز می توانید تاثیر انجام این ارتقا را دوباره بررسی کنید.
یافتن Bottlenecks
یک Bottlenecks، یک نوعی از منابع سخت افزاری است که در مقایسه با سایر منابع ناکارآمد تر است و این منبع باعث کاهش سرعت عملکرد سیستم می شود. شما باید Bottleneck را پیدا کنید و در برطرف کردن مشکلات حاصله از آن اقدام کنید. مثلا یک کامپیوتر با پنتیوم ۴ ، ۳٫۰GHZ و ram 1024MB را در نظر بگیرید. اگر از نرم افزار هایی که حافظه زیادی احتیاج دارند استفاده می شود ، مشکل کمبود حافظه رخ می دهد. انگاه ارتقاء پردازنده CPU کمکی به افزایش عملکرد سیستم نخواهد کرد.
تعیین کردن Trends
بسیاری از مدیران شبکه متاسفانه ترجیح می دهند تا به صورت reactively مدیریت کنند به جای آنکه مدیریتی proactively داشته باشند. در مدیریت reactively روی حل مشکلی متمرکز می شویم که اتفاق افتاده و در مدیریت proactively گام هایی را بر می داریم که از بروز مشکل جلوگیری به عمل آید. مدیریت reactively در حوزه فناوری اطلاعات و زیرساخت های آن در اکثر کیس ها مناسب نیست و تجربه نشان داده نتایج خوبی را به جا نمی گذارد. در ضمن به صورت آرمانی در دنیای کامل تمام مدیریت ها به صورت proactively می گیرد.
با استفاده از ابزار Performance & Reliability Monitor می توانید از بروز مشکلات جلوگیری کنید. مثلا اگر مشاهده می کنید که در هر ماه مصرف CPU حدود ۸% افزایش یافته و در حال حاضر تقریبا ۶۰% است می توانید حدس بزنید که در زودتر از ۴ ماه با مشکل کمبود پردازنده رو به رو خواهید شد. (بیشتر مربوط به سرورها و نه کامپیوتر های شخصی)
استفاده از هشدارها
ابزار Performance & Reliability Monitor امکان فراهم آوردن مدیریت proactively را با دادن هشدار نیز فراهم می آورد. شما می توانید شمارنده ای را تنظیم کنید که اگر اطلاعات جمع آوری شده، به آن عدد رسیدند، به شما هشدار داده شود. مثلا می توانید مشخص کنید که اگر دیسک کامپیوتر شما کمتر از ۲۰% فضای خالی داشت به شما هشدار داده شود و شما فرصت خواهید داشت که یا دیسک دیگری اضافه کنید و یا مقداری از اطلاعات بی مصرف را پاک کنید.
از طریق Administrative Tools می توانید به Performance & Reliability Monitor دسترسی پیدا کنید و یا از طریق RUN و perfmon.exe نیز به طور مشابه به ابزار مذکور می توانید دسترسی پیدا کنید. زمانی که این ابزار را باز می کنید، به صفحه ای می روید که گزارش لحظه ای از سیستم شما ارائه می دهد. قسمت Resource Overview خلاصه ای از قابل توجه ترین منابع است. برای مانیتور کردن سایر مواردی که در این قسمت ذکر نشده باید به Performance Monitor در قسمت Monitoring Tools بروید. به صورت پیش فرض % Processor Time در کامپیوتر Local مانیتور می شود.
انتخاب View مناسب
امکان رسم سه نوع نما مختلف وجود دارد که عبارت اند از :
۱) نمودار خطی : به صورت پیش فرض این نوع نمودار نمایش داده می شود. بیشترین کارایی این نمودار زمانی است که عناصر کمی مانیتور می شوند. مزیت این نمودار ردیابی اطلاعاتی است که در زمانی مشخص بررسی می شوند.
۲) نمودار ستونی : زمانی که عناصر زیادی مانیتور می شود بهتر است از این نوع نمودار استفاده کنید.
۳) نمای گزارشی : در این نما فقط به صورت نوشتاری و در لحظه گزارش گرفته می شود و مزیت این نما در ردیابی حجم زیادی از اطلاعات است.
اضافه کردن شمارنده:برای اضافه کردن شمارنده باید روی آیکون به شکل + کلیک کنید و در قسمت available Counters ابتدا کامپیوتری را که می خواهید مانیتور کنید را انتخاب کنید. در خصوص مانیتور کردن کامپیوتر های Remote به ترافیک مربوط به Performance & Reliability Monitor توجه کنید. البته امکان مانیتور کردن کامپیوتر remote زمانی که نمی خواهید استفاده جزئی که Performance & Reliability Monitor از منابع سیستم می کند نیز تاثیرگذار باشد، تا حدودی موثر است. در ضمن توجه کنید که در کامپیوتر Remote باید دارای مجوز های مدیریتی لازم باشید.در نهایت یک مورد را برای مانیتور کردن انتخاب کنید و instances مربوطه را نیز انتخاب کنید، با زدن دکمه add ، کانتر دلخواه شما به سمت راست، کانتر هایی که اضافه شده اند وارد خواهد شد. اکنون می توانید کانتر دیگر اضافه کنید و یا با زدن دکمه OK تغییرات را اعمال کنید.
جهت highlight کردن یک کانتر ان در در پنل پایین انتخاب کنید و دکمه highlight را بزنید.برای حذف یک کانتر در پنل پایین آن کانتر را انتخاب و دکمه delete را بزنید.
استفاده از Reliability Monitor
Reliability Monitor ویژگی جدیدی است که در ویندوز ویستا اضافه شده و جهت بررسی پایداری کامپیوتر به کار می رود. اطلاعات در ۵ دسته بندی جمع آوری می شوند:
۱) نصب و پاک کردن برنامه های حتی شامل به روز رسانی های ویندوز و درایور ها
۲) خرابی های نرم افزاری شامل hangو crash
3) خرابی ها سخت افزاری شامل دیسک و حافظه (RAM)
4) خرابی های سیستم عامل حتی شامل مشکلات boot
5) خرابی های گوناگون شامل خاموش شدن غیرمترقبه
که در خرابی های درایور احتمالا شما می خواهید Device Manager راچک کنید و با استفاده از Windows Update به دنبال درایور جدید بگردید. در خرابی حافظه احتمالا می خواهید از ابزار Memory Diagnostics استفاده کنید و در خرابی های دیسک از اطلاعات خود حتما Backup بگیرید و … . در همه حال می توانید Event View را بررسی کنید و Problem Reports and Solutions به دنبال راهکاری برای حل مشکلات پیش آمده باشید. توجه داشته باشید که مشکلات که در Reliability Monitor با آن روبه رو می شوید را جدی بگیرید.
استفاده از ست های جمع آوری اطلاعات (Data Collector Sets )
Data Collector Sets اطلاعات را جمع آوری می کنند و تبدیل به اطلاعاتی می کند که قابل مشاهده باشند. این اطلاعات را می توانید در Monitorهایی که توضیح داده شد ببینید. ست های جمع آوری اطلاعات می توانند اطلاعاتی را جمع آوری کنند که در زیر به آن اشاره شده:
۱) کانتر های عملکرد (Performance counters)
2) اطلاعات بازبینی وقایع (Event trace data)
3) اطلاعات سیستم (System configuration information)
ویندوز ویستا شامل ۴ ست جمع آوری کننده اطلاعات است که عبارت اند از:
۱) LAN Diagnostics
2) System Diagnostics
3) System Performance
4) Wireless Diagnostics
هر ست جمع آوری اطلاعات شامل تعدادی کانتر است که البته شما هم می توانید یک ست جمع آوری اطلاعات برای خود بسازید.
در قسمت User Defined ، Right-click کنید و در قسمت New، Data Collector Set را بزنید. سپس اسمی مناسب برای ست خودتان انتخاب کنید. اگر Create A set from template را انتخاب کنید، به سرعت می توانید یک ست بسازید و پس از می توانید ست خودتان را ویرایش کنید.و اگر بخواهید آن را دستی بسازید، از شما سوال می شود که می خواهید آیا یک Data log می خواهید بسازید و یا یک هشدار دهنده ی عملکرد سیستم.کانتر هایی را که می خواهید تنظیم کنید، همچنین می توانید تنظیم کنید که اگر یک کانتر به عددی بیشتر یا کمتر از میزانی که شما می خواهید رسید، به شما هشدار داده شود و سپس از شما سوال می شود که log ها در کجا ذخیره شوند و تحت کدام Account ، کانتر ها کار کنند. توجه کنید که پس از ساختن یک کانتر وضعیت آن به صورت Stop خواهد بود و برای فعال شدن آن، باید آن را start کنید.
هدف مانیتور کردن عملکرد سیستم، مدیریت و بهینه سازی عملکرد آن است. مثلا اگر CPU در کامپیوتر شما به عنوان یک Bottleneck است، شما می توانید از نرم افزار هایی را که استفاده می کنید با نرم افزار هایی که قدرت پردازشی کمتری می خواهند جایگزین کنید و یا اگر مادربور شما استفاده از چند CPU را پشتیبانی می کند، می توانید یک CPU اضافه کنید. اگر این امکان وجود ندارد، باید به فکر ارتقاء کامپیوتر باشید. البته فراموش نکنید که ویندوز ویستا در نسخه های Business ، Enterprise و Ultimate فقط می تواند حداکثر از ۲ CPU بدون توجه به تعداد هسته های هرکدام پشتیبانی کند. در ویرایش های خانگی تنها از یک CPU پشتیبانی می شود و در ویرایش های ویندوز سرور ۲۰۰۸ این تعداد متفاوت است. برای کاهش تاثیرات Performance & Reliability Monitor بر سیستم، به موارد زیر توجه کنید، چرا که خود این ابزار قسمتی از منابع سیستم را استفاده می کند .
۱) زمانی که Performance & Reliability Monitor در نمای نمودار ها مشاهده می شود از منابع بیشتری استفاده می کند.
۲) زمامی که دفعات نمونه گیری را در بازه های افزایش می دهید، از منابع بیشتری استفاده می شود.( بیش ازیک بار در هر ۳ ثانیه)
۳) انتخاب تعداد بسیاری کانتر از منابع بیشتری استفاده می کند.
۴) انتخاب تعداد بسیاری کانتر و افزایش دفعات نمونه گیری در بازه های زمانی
باعث افزایش حجم Logfile ها می شود و بر میزان فضای خالی دیسک می تواند
موثر باشد.
زمانی که از log File ها استفاده می کنید، توصیه می شود بازه های زمانی را به صورت زیر تنظیم کنید:
روزانه : هر ۳ تا ۵ دقیقه
هفتگی: هر ۱۵ دقیقه
ماهیانه: هر ۲ یا ۳ ساعت