در واقع یک شبکه با عملکرد بسیار بالا است که مختص انتقال اطلاعات میان سرور ها و زیرسیستم ذخیره سازی اطلاعات است. از دیدگاه سیستم عامل سرور، محل ذخیره سازی به صورت local است. مهمترین وجه تمایز SAN با DAS آن است که در DAS فضا فقط در اختیار یک سرور است. اما با استفاده از Clustering و SAN می توان هم به بهینه ترین حالت ممکن از فضای ذخیره سازی موجود استفاده کرد و هم مقاومت در برابر خطا در وضعیت قابل قبولی قرار گیرد. با آنکه سرعت انتقال در DAS در گذشته بیشتر بوده، اما امروزه دیگر مسئله سرعت مطرح نمی باشد. راه اندازی SAN پیچیده تر و هزینه اولیه آن بسیار بیشتر از سایر تکنولوژی ها است. SAN زمانی بهترین انتخاب است که حجم عظیمی اطلاعات نیاز به مدیریت دارند و سرعت دسترسی به آن ها پر اهمیت است. SAN برای Backup Server ها گزینه مناسبی است و برای DataBase Server، Streaming Media Server، Mail Server ها در سازمانی بزرگ تنها راهکار موثر است. از سال ۲۰۰۰ پیچیدگی و هزینه بالای SAN کاسته شد و این سبب شده تا شرکت های کوچک تر هم به استفاده ازSAN ها روی آورند. SAN برای ارتباط میان Storage و Server از تجهیزات مخصوصی بهره می برد که به آن SAN Fabric گفته می شود. فضای موجود در SAN تحت پارتیشن های مجازی به نام LUN یا Logical Unit Number تقسیم بندی می شود و به عنوان پارتیشن Local در اختیار Server قرار می گیرد. سیستم عامل ها، File System مخصوص خود را روی LUN ها برقرار می کنند. برای آنکه چند Server بتوانند به دیتا ی ذخیره شده روی SAN دسترسی داشته باشند لازم است از SAN File System یا Clustered file system استفاده شود. SAN File System نوعی File System است که در آن امکان mount بودن هم زمان با چند سرور ایجاد می شود. مثال مناسب برای این نوع فایل سیستم، Cluster Shared Volume یا CSV است که در ویندوز سرور ۲۰۰۸ R2 جزء ویژگی های Failover Clustering است و برای استفاده در Hyper-V کاربر دارد. برای مدیریت SAN، سیستم عامل ها ابزار های متمایزی ارائه می دهند. به عنوان مثال یکی از این ابزار ها SMfs در ویندوز سرور ۲۰۰۸ است که با استفاده از Add Features می توان آن را به قابلیت های پیش فرض نصب شده اضافه کرد. این ابزار برای ساخت و تخصیص دادن LUN ها کاربرد دارد. ویندوز سرور ۲۰۰۸ ابزار های متعدد دیگری را نیز دارا می باشد.
FC SANs
Fiber Channel یک عملکرد بالا با انتقال بلاکی (Block Based) برای زیرساخت ذخیره سازی اطلاعات را ایحاد می کند. راه انداریFC هزینه بالایی دارد و راه اندازی آن پیچیده است. اجزاء یک شبکه FC شامل سوییچ، Server HBAs و کابل ها است که تمام این اجزا مخصوص است و توسط کمپانی های محدودی ساخته می شود. FC تکنولوژی است که همچنان مشابه قبل مطلوب است. مزیت دیگر فاصله بسیار زیادی است که در این تکنولوژی پشتیبانی می شود.
FCoE
Fiber Channel over Ethernet یک نوع کپسوله کردن بلاک های FC برای انتقال روی Ethernet است. با این روش با استفاده از ۱۰Gig Ethernet می توان با نگه داشتن زیرساخت FC گستره ی آن را افزود. FCoE در لایه IP قابل Route نیست و محدودیت های خاصی دارد.
iSCSI SANs
internet SCSI یک استاندارد برای توسعه انتقال بلاک های SCSI روی بستر Ethernet با استفاده از TCP/IP است. سرور ها با استفاده از نرم افزار هایی به نام iSCSI Initiator با تجهیزات مربوطه متصل می شوند. راه اندازی iSCSI به صورت عمومی ارزان تر و ساده تر از FC SANs است، اما با صرف نظر از این مزیت، کمپانی هایی که در گستره ی جغرافیایی وسعی به فعالیت می پردازند و به صورت توزیع شده فعالیت می کنند، ممکن است از جزایری از FC SANs بهره ببرند که محدود به ۱۰KM می شود.( با آنکه امروزه برای افزایش ۱۰KM تکنولوژی هایی موجود است، اما پیاده سازی آن ها توجیه اقصادی پیدا نکرده است) با استفاده iSCSI می توان ارتباط را در یک شبکه MAN یا WAN ایجاد کرد. بر خلاف FC Channel، پیاده سازی مایکروسافت از پروتکل iSCSI از پروتکل CHAP و IPSec بهره می برند. بزرگترین ایراد iSCSI آن است که برای کارایی مناسب لازم است از سوییچ ها و کابل های ۱۰GB Ethernet لازم است استفاده شود که گران قیمت هستند. از جهت دیگر، سرعت انتقال iSCSI از FC کمتر است. شاید بتوان امیدوار بود با پیشرفت و ارزان تر شدن جایگاه مناسب تری برای iSCSI ایجاد شود.
جمع بندی
بدون شک برای شبکه های کوچک استفاده از DAS به عنوان ساده ترین و کم هزینه ترین روش بهترین انتخاب است. همچنین در محیط های کوچک با استفاده از DAS هزینه نگه داری ممکن است کمتر از NAS باشد و به دلیل هزینه بالای راه اندازی و معمولا عدم نیاز، راهکار SAN در شبکه های کوچک استفاده نمی شوند مگر در شرایط خاص. در شبکه های بزرگتر با سایز متوسط، استفاده ترکیبی از NAS و DAS می تواند انتخاب مناسبی باشد. اما با افزایش فضای مورد نیاز هزینه SAN به ازای هر GigaByte فضا کاهش می یابد. با توجه به اهمیت اطلاعات و هزینه نگه داری راهکار SAN باید راهکاری مناسب باشد.
در بررسی هزینه پیاده سازی باید مسئله استفاده بهینه از فضای موجود مد نظر قرار گیرد، هرچند که در محیط های کوچک مورد توجه قرار گرفته نمی شود اما با توجه به نمودار زیر که نرخ استفاده عملی را نمایش می دهد، نمودار دوم باز تعریف می شود که هزینه پیاده سازی و نگه داری SAN نسبت به DAS در آن کاهش چشم گیر پیدا می کند. برای اطلاعات بیشتر اینجا را بخوانید.